Rozwijanie kompetencji emocjonalno-społecznych

Program zajęć rozwijających kompetencje emocjonalno-społeczne obejmuje kształtowanie świadomości i adekwatnego oceniania własnych uczuć, emocji, mocnych stron oraz budowania poczucia własnej wartości. Prowadzone ćwiczenia dotyczą takich tematów jak: rozpoznawanie
i kierowanie swoimi emocjami, budowanie dobrych relacji z innymi, ograniczanie destrukcyjnych czy agresywnych zachowań. Rozwijają umiejętności odreagowania emocji i napięć, wspierają
w budowaniu pozytywnego obrazu siebie. Realizowana tematyka obejmuje sposoby rozwiązywania konfliktów w grupie rówieśniczej, łagodzenia agresji, reguł właściwego zachowania, rozpoznawania emocji innych osób. Zajęcia pomagają w nabywaniu umiejętności przewidywania konsekwencji własnego postępowania, przyjmowania i udzielania informacji zwrotnych, brania odpowiedzialności za swoje zachowanie i panowania nad nim. Program zajęć dotyczy też tematów związanych z nabywaniem umiejętności, które służą rozwojowi osobistemu, takich jak: rozwijanie koncentracji uwagi, rozwijanie twórczego myślenia, odczuwanie radości z wykonanego zadania.

Cele zajęć:

1. Kształtowanie samoświadomości – budowanie adekwatnego obrazu własnej osoby, poznawanie mocnych i słabych stron, zainteresowań, akceptowanie swojej indywidualności, odrębności, tożsamości.
2. Rozpoznawanie emocji własnych i innych osób.
3. Nabywanie umiejętności komunikowania emocji oraz ich rozładowywania.
4. Rozwijanie umiejętności rozumienia sytuacji społecznych.
5. Uczenie nawiązywania prawidłowych relacji z innymi osobami.
6. Kształtowanie umiejętności współpracy i przestrzegania zasad.
7. Rozbudzanie empatii.
8. Formowanie systemu wartości.
9. Kształtowanie umiejętności wyrażania swoich potrzeb i proszenia o pomoc.
10. Rozwijanie skutecznych sposobów radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
11. Rozwijanie umiejętności kontrolowania uczuć i zachowań.
12. Doskonalenie koncentracji uwagi.

Przebieg zajęć i wykorzystywane metody:

Podczas zajęć rozwijane są te umiejętności i zdolności, które wynikają z rozpoznanych potrzeb uczestników w odniesieniu do sfery emocjonalno-społecznej. W zależności od potrzeb i możliwości dzieci wykorzystywane są różne metody. Podstawową formą pracy podczas zajęć jest zabawa, która jest główną aktywnością dziecka w wieku przedszkolnym. W trakcie zabawy dziecko nawiązuje kontakt z terapeutą, doświadcza radości, odprężenia psychicznego i fizycznego, a jednocześnie uczy się wzajemności, przestrzegania zasad, dbania o drugą osobę. Inną stosowaną formą zajęć jest rysunek i prace plastyczne, które są pomocne w wyrażaniu emocji i potrzeb dzieci. W twórczości plastycznej dziecko ma możliwość w swobodny sposób wyrażać siebie, swoje uczucia i przeżycia, uwalniać się od napięć psychicznych. Rysowanie i prace plastyczne umożliwiają także przeżycie sukcesu, doświadczanie przyjemności z pracy twórczej, rozwijają kreatywność. Inną formą terapii pozwalającą na wyrażanie swoich uczuć jest muzykoterapia i zajęcia relaksacyjne: słuchanie muzyki, poruszanie się, tańczenie w rytm muzyki. Wykorzystywane są również instrumenty, przedmioty wydające różnorodne dźwięki. Dzieci dzięki tym zajęciom mogą ujawnić i rozładować zablokowane emocje i napięcia. Muzyka jest też wykorzystywana do nauki odpoczynku i relaksacji. Podczas zajęć wykorzystywane są też elementy terapii behawioralnej mające na celu kształtowanie zachowań: wzmacnianie pożądanych i wygaszanie niepożądanych.

Opracowała Anna Chomicz