Czym jest afazja ?

Czym jest afazja ?

Rozwój mowy nie u każdego dziecka przebiega identycznie.

Są dzieci, które już w wieku dwóch lat porozumiewają się z otoczeniem używając bardzo wielu słów i formułują kilkuwyrazowe zdania, rozumieją polecenia i mowę, a ich rozwój  mowy przebiega w sposób prawidłowy,  i są też takie dzieci, które:

- wypowiadają zaledwie kilkanaście lub kilkadziesiąt pojedynczych słów lub, nie mówią, wydają zaledwie dźwięki ,wskazują palcem lub gestem w wieku kiedy powinny już wypowiadać pierwsze wyrazy lub zdania,

- mają trudność z powtarzaniem , zapamiętywaniem słów, nazywaniem przedmiotów,

- nie zawsze rozumieją polecenia,

- przekręcają, przestawiają sylaby w wyrazie, wyrazy w zdaniu przez co ich mowa jest niezrozumiała,

- mają trudności  z powtarzaniem  tekstów wierszy i piosenek,

- szybko się męczą, niecierpliwią, izolują się od otoczenia,

- gdy są niezrozumiałe przez otoczenie często dochodzi do frustracji, a nawet agresji,

- mają problemy z koncentracją uwagi,

- problemy z motoryką małą i dużą, zaburzenia integracji sensorycznej, męczliwość,

- nie integrują się z innymi dziećmi, nie podejmują rozmów,

- mają trudności z nauką czytania i pisania.

Diagnoza, która słyszą rodzice to afazja rozwojowa  (niedokształcenie mowy o typie afazji, niedokształcenie mowy pochodzenia korowego, niedorozwój mowy, dysfazja, alalia, SLI).

Afazja i co dalej?   Co to jest?  Dlaczego moje dziecko? Jak z tym żyć ? Czy moje dziecko kiedyś będzie mówiło ? – to najczęstsze pytania jakie zadają sobie rodzice.

Afazja to zaburzenie spowodowane uszkodzeniem pewnych struktur mózgowych, bardzo często w postaci mikrourazów o niewiadomym pochodzeniu, lub spowodowana poważnym urazem głowy. Objawia się jako  problem w nadawaniu i odbieraniu mowy. Nie jest ona konsekwencją niepełnosprawności intelektualnej, niedosłuchu, porażenia mózgowego, całościowych zaburzeń rozwojowych !

Wyróżnia się trzy rodzaje afazji rozwojowej:

- afazja rozwojowa typu ekspresyjnego (ruchowa, motoryczna) czyli wtedy gdy dziecko nie mówi lub mówi bardzo słabo, ale rozumie mowę;

- afazja rozwojowa typu percepcyjnego (sensoryczna) czyli rozumienie mowy otoczenia jest dla dziecka ograniczone, natomiast mowa czynna dziecka jest bardzo agramatyczna i niewyraźna (dziecko posługuje się „swoim” językiem);

- afazja rozwojowa typu mieszanego (motoryczno-sensoryczna) czyli połączenie obu poprzednich tzn. dziecko nie mówi (lub słabo mówi) oraz nie rozumie mowy otoczenia.

Jak wspierać rozwój mowy dziecka z afazją?

- przed podaniem komunikatu należy skupić na sobie uwagę dziecka (kucnąć przy dziecku lub usiąść tak by widziało twarz rodzica)

- należy mówić do dziecka wolno,      

- należy używać   prostych i krótkich zdań.

- należy wykorzystywać gesty i miny, których dziecko używa w celach komunikacyjnych,

- nie należy używać zdrobnień i zmiękczeń, które „zacierają” wyrazistość budowy słowa np. „ciuchcia” zamiast „pociąg”

- do zabaw językowych należy wybierać odpowiedni moment, dziecko nie może być zmęczone, rozdrażnione.

- należy rozwijać krótkie wypowiedzi dziecka, dodając jedno, dwa słowa.

- należy czytać krótkie bajki i wiersze z repertuaru dziecięcego,

- śpiewać piosenki, wyliczanki, bawić się w zabawy paluszkowe,

- lepić z dzieckiem z plasteliny, masy solnej, ciastoliny, nawlekać korale itd

- należy nagradzać dziecko za próby mówienia, chwaląc nawet za minimalny sukces.

- mówiąc do dziecka należy sprawdzać, czy  zrozumiało polecenie (dziecko może
je powtórzyć prostymi słowami).

- należy powtarzać polecenia.

- należy opowiadać dziecku o tym co się robi w domu, nazywać każdy przedmiot akurat używany w celu utrwalania nazw,

- należy uczęszczać z dzieckiem na zajęcia logopedyczne i ściśle współpracować z logopedą wykonując w domu jego zalecenia.

Opracowała mgr Agnieszka Matejczuk